طاق بستان مجموعه‌ای از سنگ‌نوشته‌های دوره ساسانی است که در شمال شرقی شهر کرمانشاه قرار گرفته است. این مجموعه ارزش تاریخی بسیار بالایی دارد که قدمت آن به قرن سوم میلادی بازمی گردد. در این سنگ نگاره ها اتفاقات تاریخی زیادی همچون تاجگذاری خسرو پرویز، تاجگذاری اردشیر دوم، شاهپور دوم و سوم و چند کتیبه طاق بستان به خط پهلوی و مراسم شکار گراز و گوزن توسط سوار کاران و نواختن موسیقی با چنگ حک شده است.
تاق‌بستان (به زبان کردی: تاق‌وه‌سان)، مجموعه‌ای از سنگ‌نگاره‌های دورهٔ ساسانی است که در شمال شرقی شهر کرمانشاه و در منطقه طاق بستان ساخته شده است. این منطقه یکی از شاهکارهای تاریخی ایران زمین است که با داشتن طبیعت زیبای اطرافش از مقاصد محبوب گردشگری داخلی محسوب می شود.
با آثار تاریخی طاق بستان آشنا شوید
در واقع طاق بستان، حوضچه ای سنگی با تصویرهایی از مراسم تجلیل از اردشیر دوم، شاپور دوم، شاپور سوم و خسرو دوم و صحنه های شکار خسرو دوم است. این حکاکی زیبا و ستودنی در قلب کوههای زاگرس قرار دارد که اطلاعات ارزشمندی از دوران حکومت ساسانیان ارائه می دهد.
این بنا، یکی از زیباترین نمونه های مجسمه سازی ایران باستان است که مجسمه اردشیر دوم، شاپور سوم و همچنین نمادهای ساسانی با گرایش های مذهبی، جشن ها و مبارزات را به تصویر کشیده است.
مراسم تاجگذاری پادشاه
قدیمی ترین بخش طاق بستان، مراسم تاجگذاری اردشیر دوم توسط اهورامزداست که شاه را با لباس شاهانه در کنار اهورامزدا نشان می دهد.
اردشیر دوم با چهره ای مردانه که ریش مجعد و موهایی انبوه دارد در این تصویر دیده می شود که پادشاه روم را به بند کشیده است. همچنین خداوند میترا ایستاده بر گل لوتوس به عنوان شاهد وجود دارد. داستان های محلی، این صحنه را نماد پیروزی پادشاه ساسانی در برابر آخرین پادشاه سلسله پارت ها می داند. همچنین شاپور دوم (شاپور بزرگ) و پسرش شاپور سوم نیز به تصویر کشیده شده اند. اندازه این فضا ۶ × ۵ × ۳.۶ متر است.
در این بخش، شاپور دوم در سمت راست و شاپور سوم در سمت چپ قرار گرفته که دستان آنها روی یک شمشیر است.
درخت زندگی
در دیوار عقبی ایوان بزرگ، سه فرد وجود دارند که نماینده خسرو پرویز در کنار اهورامزدا و آناهیتا هستند. بر روی بزرگترین ایوان، رقص پادشاه خسرو دوم بر روی شبیدیز چشمها را خیره می کند. درخت زندگی یا درخت مقدس باشکوهی عظیم دیده می شود اما دیوار غربی طاق بستان با تصاویری از گراز و دیگر حیوانات مزین شده اند. این تصاویر بسیار شبیه انیمیشن ه ای امروزی هستند که به همین خاطر آن را اولین انیمیشن ایرانی می دانند. در این قسمت گرازی در حال فرار با عضلات محکم و ماهیچه های قوی دیده می شود.
صحنه های شکار
در دیوار سمت راست و چپ تصویری از شکار پادشاه شما را برای لحظاتی میخکوب می کند. شکار کردن یکی از فعالیت های مورد علاقه پادشاهان از زمان کوروش بزرگ تا اواخر دوران ساسانی بوده است. به همین دلیل صحنه های شکار را می توانید در بخش های مهم این بنا مشاهده کنید
صحنه های شکار قورباغه، شکار گوزن و پنج فیل رام شده که در حالت تعظیم هستند به همراه نوازندگان خانم نیز حضور دارند.
طاق بستان کجاست؟
محوطه تاریخی طاق بستان در دامنه کوه طاق بستان و در شمال شرقی شهر کرمانشاه قرار دارد. برای بازدید از این آثار باستانی باید بلیط هواپیما تهران کرمانشاه را خریداری نمایید تا علاوه بر آن از سایر جاذبه های این شهر کهن دیدن کنید.
این مجموعه بر دامنه کوه و در کنار دریاچه‌ای قرار دارد که به دریاچه طاق بستان معروف است. در دوران ساسانیان این محل، مکانی برای تفریح و شکار شاهان ساسانی و از آب و هوای بسیار مطبوعی برخوردار بوده است. در حال حاضر نیز این مکان در فصل تابستان از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب و در زمستان نیز تا ساعت ۱۷ و ۳۰ پذیرای گردشگران داخلی و خارجی زیادی است.
بخش‌های مختلف طاق بستان
- تاج گذاری خسرو پرویز
- تاج گذاری شاهپور دوم و سوم
- برگردان سنگ نوشته شاهپور دوم
- برگردان سنگ نوشته شاهپور سوم
- نوه خدایگان هرمز شاهنشاه
- نقش برجسته تاجگذاری اردشیر دوم
- نقش برجسته شکار گوزن
- نقش برجسته شکار گراز
- نقش برجسته اسب سوار زره پوش
- نقش برجسته محمد علی میرزا
- چشمه طاق بستان
- موزه سنگ طاق بستان
جاذبه های گردشگری طاق بستان
طاق بستان یکی از مهمترین مجموعه‌های تاریخی و فرهنگی ایران است که جاذبه‌های گردشگری متعددی در اطراف خود دارد که مهمترین آنها عبارت است از:
- نقش برجسته‌ها
- طاق بزرگ
- طاق کوچک
- نقش برجسته شکار گوزن
- نقش برجسته شکار گراز
- نقش برجسته اسب سوار زره پوش
- نقش برجسته محمد علی میرزا
- کتیبه تاجگذاری خسرو پرویز
- کتیبه تاجگذاری شاهپور دوم و سوم
- آثار سنگی، همچون استخر طاق بستان
- باغ طاق بستان
غیر از موارد ذکر شده در این منطقه می توانید از چشمه‌ها، رودخانه ها و مناظر طبیعی زیبایی دیدن کنید و از شکوه تاریخ ایران زمین لذت ببرید.
نکاتی برای بازدید از طاق بستان
- بهترین زمان برای بازدید از این بنای شگفت انگیز، فصل بهار و پاییز می باشد که آب و هوا مطلوب است.
- برای بازدید از این مجموعه باید بلیط ورودی تهیه کنید.
- برای راحتی می توانید از پوشش مناسب و کفش راحت استفاده کنید.
- در محوطه از ریختن زباله و ایجاد هرگونه آلودگی خودداری نمایید.
