ماه رمضان یکی از معنوی ترین ایام برای مسلمانان در سراسر جهان به حساب می آید که آنها این ماه را با روزه داری و عبادت گرامی نگه می دارند. با این حال آداب و رسوم ماه مبارک رمضان در کشورهای اسلامی مختلف با یکدیگر تفاوت چشمگیری دارند. کشور ترکیه که محبوب ترین مقصد توریستی در میان ما ایرانیهاست، بخش قابل توجهی از جمعیت آن را مسلمانها تشکیل می دهند.
به همین دلیل در این ایام جشن ها و مراسم های خاصی در این کشور برگزار می شود که شرکت در آنها خالی از لطف نیست. از همین رو ما نیز در مجله تیک بان قصد داریم شما را با آداب و رسوم ماه رمضان در ترکیه آشنا کنیم.
طبل زنی، شادترین آیین ماه رمضان در ترکیه
اگر ساکن استانبول باشید، هنگام سحر و اذان صبح در ماه مبارک رمضان راهی جز بیدار شدن برایتان باقی نخواهد ماند. چون نوازندگان محلی در این ایام در کوچه و خیابانهای شهر به راه می افتند و با نواختن طبل و دهل زمان سحری خوردن را به اهالی شهریور اعلام می کنند. مومنین نیز به پاس این اطلاع رسانی به آنها عیدی می دهند و نوازندگان محلی را به سفره سحری خود دعوت می کنند.
در اکثر مواقع نیز همسایه ها به حیاط می آیند و این وعده غذایی را در کنار یکدیگر میل می کنند. در واقع با انجام این کار همه اهالی محل جهت انجام این فریضه دینی به هم دلگرمی می دهند و از تک تک لحظات این ماه معنوی لذت می برند.
چاوشی خوانی، کهن ترین آیین رمضان در استانبول
چاوشی خوانی از جمله قدیمی ترین آداب و رسوم ماه رمضان در ترکیه است که با گذشت هراران سال هنوز پا برجاست. قدمت این رسم به دوران اتابکان و ایلخانیان بازمی گردد که درباریان در مدح پادشاهان شعر می سرودند ولی در دوران عثمانی ها این رسم در میان مردم عادی راه یافت و آنها این اشعار مذهبی را در مراسم استقبال از زائران مکه و کربلا می خواندند.
متون این اشعار در مدح و ثنای پیامبر اسلام سروده شده و توسط چاوشی خوانهای معروف و مجرب خوانده می شود. این مداحان مذهبی معمولا از یک ساعت قبل از اذان مغرب شروع به چاوشی خوانی می کنند تا یاد پیامبر گرامی اسلام را در قلب مسلمین زنده نگه دارند. این رسم معمولا در مساجد بزرگ و کوچک استانبول اجرا می شود. زیرا رسم رفتن به مسجد برای اقامه نماز در میان مسلمانان ترکیه رواج دارد و آنها اکثر نمازهای خود را به صورت جماعت می خوانند.
توپ افطار، یکی از آداب و رسوم ماه رمضان در ترکیه
در گذشته های نه چندان دور این رسم در ایران نیز اجرا می شد. به این معنا که در دوران قاجار در هنگام اذان مغرب توپخانه های شهر توپی را به معنای پایان زمان روزه داری شلیک می کردند تا مردم بر سر سفره های افطاری بنشینند.
در آن دوران هزینه تامین توپها بر عهده ی حاکمان قاجار بود ولی در قرن بیست و یکم در ترکیه شهرداری استانبول این وظیفه را بر عهده دارد. البته اجرای این رسم محدود به این شهر نیست و در اکثر شهرهای آن نظیر بورسا و آنکارا اجرا می شود.
اگرچه این روزها با وجود پیشرفت تکنولوژی و رسانه های جمعی می توان صدای اذان را از تلویزیون، رادیو و یا حتی گوشی تلفن همراه شنید اما افطار بعد از شنیدن صدای توپ حال و هوای دیگری دارد.
نماز تراویح، طولانی ترین نماز روزه داران
بسیاری از ما ایرانیها در این ماه مبارک به توصیه دین مقدس اسلام، قرآن ختم می کنیم. در حقیقت رمضان به عنوان ایامی برای اختصاص دادن وقت به عبادت، نزدیک شدن به خدا و کناره گیری از امور دنیوی در نظر گرفته می شود.
از همین رو مسلمانهای ترکیه که اکثرا سنی مذهب هستند، پس از افطار و اقامه نماز مغرب و عشا نمازی ۲۰ رکعتی به نام نماز تراویح می خوانند. در این نماز هر شب یک جز از قرآن خوانده می شود و بدین ترتیب تا روز سی ام ماه مبارک قرآن را ختم می کنند.
قبل از اقامه اولین نماز تراویح مسجدبان، مناره های مسجد را نور افشانی می کند تا مردم را به اقامه نماز فرا بخواند. با این حال از آنجایی که این نماز مختص به سنی هاست، شیعیان اجازه شرکت در آن را ندارند.
چادرهای مهربانی، پسندیده ترین آداب و رسوم ماه رمضان در ترکیه
این رسم به حدی زیبا و خدا پسندانه است که نه تنها مسلمانان ترکیه بلکه تمامی مسلمان های جهان باید به آن عمل کنند. در همه شهرهای ترکیه هنگام فرا رسیدن ماه مهمانی خدا، چادرهایی جهت اهدای کمک های مردمی در گوشه و کنار خیابانهای اصلی شهر برپا می شود. در این ایام افراد متمکن اقلام و مواد غذایی مورد نیاز برای نیازمندان را خریداری و به متصدیان چادرهای خیریه اهدا می کنند.
سازمان های خیریه هم پس از جمع آوری این کمکها آن را میان مستحقان و نیازمندان توزیع می کنند و بدین شکل سفره افطاری همه شهروندان از فقیر تا ثروتمند مملو برکت و نعمت می شود.
نمایشگاه کتب اسلامی، فرهنگی ترین برنامه رمضان
مشهور ترین فستیوال های ترکیه هر ساله در شهر استانبول برگزار می شود. برپایی نمایشگاه کتابهای اسلامی نیز از این قاعده مستثنا نیست. به گونه ای که هر سال با شروع ماه مبارک رمضان ،در میدان تکسیم یکی از معروف ترین محله های استانبول این نمایشگاه پذیرای عاشقان و رهجویان اسلام می باشد.
در این رویداد فرهنگی که علمای دینی حضور دارند، انواع قرآن های نفیس،کتب خطی و ادعیه به فروش می رسد و نه تنها مردم ترکیه بلکه مسلمانها از سراسر جهان در نمایشگاه کتب اسلامی استانبول حضور می یابند.
جشنواره افطار، با صفا ترین آیین ماه رمضان در ترکیه
ترک ها عادت ندارند به تنهایی روزه خود را افطار کنند. بلکه هر آنچه در خانه دارند، به خانه همسایه برده و با یکدیگر این وعده غذایی را نوش جان می کنند.
خانمهای خانه جهت زینت بخشیدن به سفره افطار از هیچ هنری فرو گذار نمی کنند و با پخت خوشمزه ترین غذاهای سنتی از روزه داران پذیرایی می کنند.
گولاچ ،کونفه و باقلوا از معروف ترین دسرهای ترکیه هستند که در سفره های افطاری اهالی این کشور به چشم می خورند. با این حال کسانی که توان مالی کافی جهت چیدن سفره های آنچنانی ندارند با شرکت در جشنواره های افطار مهمان خدا می شوند.
در این جشنواره ها که به همت بانی مساجد و خیرین شهر برگزار می شود، انواع خوراکی ها و نوشیدنی ها بدون هیچ گونه چشمداشتی در اختیار روزه داران قرار می گیرد.
شکر بایرامی، خوشمزه ترین آداب و رسوم ماه رمضان در ترکیه
عید سعید فطر یکی از بزرگترین و مهم ترین اعیاد در ترکیه به حساب می آید که مسلمانان این کشور آن را با شور و نشاط مضاعف جشن می گیرند.
آنها در این روز لباسهای نو به تن می کنند و به یکدیگر عیدی می دهند. این عیدیها شامل :پول نقد و هدایای غیر نقدی می شود تا کودکان به سنت زیبای روزه داری علاقمند شوند.
با نزدیک شدن به عید فطر ما شاهد تخفیفات و حراجی های گسترده خواهیم بود و این ایام بهترین زمان برای خرید سوغاتی و سر زدن به بهترین مراکز خرید لباس مجلسی در استانبول خواهد بود.
بازدید از بزرگ ترها یکی دیگر از رسم های نیکوی ماه رمضان در ترکیه است که خانواده های اصیل و سنتی آن را در روز عید فطر به جا می آورند .ولی برای شرکت در جشن عید فطر لازم نیست که حتما ترک یا مسلمان باشید.
بلکه می توانید به جشن خیابانی شکر بایرامی (جشن عید فطر) بپیوندید. در این مراسم همانطور که از نامش پیداست در خیابانهای استانبول، با معروف ترین شیرینی های ترکیه از شما پذیرایی خواهد شد.
پس چنانچه پس از یک ماه روزه داری و طاعت و عبادت در درگاه خداوند، قصد حضور در عید بندگی را دارید ما به شما خرید بلیط هواپیما استانبول را جهت سفر در عید فطر به این مقصد را پیشنهاد می کنیم.
ساعات کاری اماکن گردشگری در ماه رمضان در ترکیه
اگرچه ماه مهمانی خدا در نزد مسلمانان ترکیه اهمیت بسیاری دارد اما با توجه به توریستی بودن اکثر شهرهای این کشور مانند استانبول و آنکارا مکان های گردشگری در این ماه پذیرای توریستها هستند.
با این حال مراکز تفریحی و پارک های آبی آنتالیا در این ایام خلوت تر از همیشه هستند و فروشگاه ها و مراکز خرید در زمان اذان مغرب بسته می شوند ولی شما می توانید در این بازه زمانی از زیباترین مساجد استانبول بازدید و از تماشای نور افشانی ها و شرکت در جشن های مذهبی لذت ببرید.
همچنین شما در ماه رمضان باید در اماکن مذهبی و مساجد تاریخی حجاب خود را بیشتر از سایر ایام سال رعایت کنید و به آداب و رسوم ماه رمضان در ترکیه احترام بگذارید.
