مکه مقدس ترین شهر جهان محسوب می شود که سالیانه ۸۳۳ هزار زائر به آن سفر می کنند. در واقع حج فریضه ای واجب است که مسلمانان در صورت امکان حتما باید آن را به جا بیاورند. در فرهنگ ما از گذشته های دور تا به کنون حجاج جایگاه ویژه ای دارند و اقوام و دوستان پس از بازگشت از خانه خدا به بازدید آنها می روند.
در این مراسم که زواری نامیده می شود، زائر به مهمان ها سوغاتی می دهد. با اینکه سوغاتی های مکه بسیار متنوع هستند، ولی کمتر کسی با آنها آشنایی دارد. از همین رو در مجله تیک بان قصد داریم تا شما را با سوغات سرزمین وحی آشنا کنیم.
آب زمزم، سوغاتی یا معجزه؟
چاه زمزم چاه آب مقدیست که در مسجد الحرام در شهر مکه واقع شده است. مسلمانها بر این باورند که آب چاه زمزم شفا بخش و مقدس می باشد. زیرا بر اساس منابع تاریخی هنگامی که حضرت ابراهیم و هاجر و فرزندشان اسحاق به دستور خداوند عازم مکه بودند، خداوند در مکان فعلی چشمه ای زیر پایشان ایجاد کرد.
آنها که در طول مسیر به علت نداشتن توشه بسیار تشنه و خسته به نظر می رسیدند، پس از نوشیدن آب جانی تازه گرفتند. چندی بعد هنگامی که اسحاق به سن بلوغ رسید، با کمک پدرش حضرت ابراهیم کعبه را بنا کردند.
بعد از ساخت خانه خدا چشمه زمزم در میان مردم سرزمین حجاز محبوبیت بسیاری پیدا کرد و آنها برای شفای بیماران و غسل مردگان از آب این چشمه استفاده می کردند. البته در آن دوران ۱۳ چشمه دیگر هم در مکه بودند که از میان آنها تنها زمزم باقی مانده است!
در حال حاضر نیز جایگاه ویژه ای در ضلع شرقی مسجدالحرام احداث شده که از طریق کلمن های مخصوص آب زمزم را در اختیار زائران قرار می دهد. همچنین با توجه به میزان استقبال بالا برای خرید این سوغاتی، شرکتی در مکه افتتاح شده که آب بسته بندی شده زمزم را در اختیار حجاج قرار می دهد. بنابراین شما نیز می توانید معجزه بخش ترین آب دنیا را برای عزیزان تان هدیه بیاورید.
سجاده و جا نماز، محبوبترین سوغات مکه
جمعیت عربستان از سه گروه جمعیتی عشایر، روستاییان و شهر نشینان تشکیل شده است. عشایر بادیه نشین بر خلاف تصور همگان، از فرهنگ غنی و تمدن کهن برخوردارند. به گونه ای که این اقوام در هنر و صنایع دستی مهارت بسیاری دارند و به هنرهایی نظیر ملیله دوزی و سوزن دوزی مشغول هستند.
دوخت سجاده های فاخر و سنتی یکی از هنرهای عشایر عرب محسوب می شود که سینه به سینه بین آنها منتقل شده است. با این حال این روزها به دلیل افزایش تقاضا این هنر از حالت سنتی به صنعتی مبدل شده و در تیراژ بالا تولید می شود.
از آنجایی که همه ما مسلمانها به صورت روزانه به ملزومات نماز نیاز داریم، سجاده کاربردی ترین سوغات مکه به شمار می رود.
زیورآلات مکه، جذاب ترین سوغات برای خانمها
طلا در فرهنگ اعراب نقش ویژه ای دارد. چون زیورآلات خانم ها در این فرهنگ از گذشته های دور تا به کنون نشانگر موقعیت اجتماعی آنهاست. از همین رو بانوان اعراب در مهمانی ها و مجالس از طلاهای سنگین و پر زرق و برق استفاده می کنند.
در واقع هنگام گشت و گذار در بهترین مراکز خرید مدینه و مکه شما با زیورآلات ماکسیمال و پر نقش و نگاری روبرو خواهید شد که در هیچ کجای جهان به جز کشورهای عربی یافت نمی شود.
کبکاب (تاج عروس)، دلاعه (زیور مو)، شعاعه (نگین بینی) و قابچی (سینه ریز) از محبوب ترین طلاهای عربی هستند که خانواده داماد وظیفه تهیه آنها را برای عروس دارد.
با توجه به اینکه قیمت طلا در عربستان سعودی پایین تر از نرخ جهانیست، اهالی سایر کشورهای عرب زبان جهت تهیه زیورآلات به این کشور می آیند. شما نیز می توانید با خرید این سوغاتی ارزشمند به خانم های خانواده شادی را هدیه کنید.
دشداشه، معروف ترین سوغات مکه
مد عربی یکی از متنوع ترین سبک های پوشش در جهان است که انواع مختلف لباس های مردانه و زنانه مانند عبا، دشداشه، کفتان و ثوب را در برمی گیرد. این لباسها متناسب با شرایط آب و هوایی و جغرافیایی عربستان طراحی شده اند و بهترین انتخاب برای فصول گرم سال هستند.
البسه پر کار و ملیله دوزی شده قیمت بالایی دارند اما عباها و دشداشه های ساده در عین برخورداری از قیمت مناسب، قابلیت استفاده در زندگی روزمره را دارند.
ماکت کعبه، نوستالژیک ترین هدیه مکه
ماکت دکوری کعبه یادگاری کوچک و ارزشمند از سفر حج شماست که با دیدن آن به یاد معنوی ترین لحظات عمرتان خواهید افتاد. این ماکت ها از چوب ام دی اف یا فلز ساخته می شوند و قیمت ارزانی دارند.
تندیس ها و تراریوم های شیشه ای کعبه بهای بالاتری نسبت به انواع مقوایی و چوبی دارند و طراحی آن با حساسیت و ظرافت خاصی انجام می شود. در بازارهای عربستان سعودی علاوه بر ماکت کعبه، ماکت حرم پیامبر و قبرستان بقیع نیز به فروش می رسد تا حجاج خاطره زیارت خود را به خاطر بسپارند.
اسباب بازی، سوغات مکه برای کودکان
دوربین های مکه ای که تصاویری از خانه کعبه را نمایش می دهد، یکی از نوستالژیک ترین اسباب بازی های دوران کودکی ماست. اما اسباب بازی های عربی محدود به دوربین های پلاستیکی نمی شوند، بلکه انواع ماشین های کنترلی، عروسک های باطری خور و بازی های فکری را در برمی گیرند.
به دلیل چینی بودن اکثر کالاهای برقی موجود در بازار های این کشور، حتما سالم بودن و کارکرد درست اسباب بازی های برقی را پیش از خرید تست کنید.
مشک،خوش بو ترین سوغاتی جهان
مشک گران قیمت ترین عطر جهان محسوب می شود که از شکار آهوی ختن به دست می آید. در واقع این ماده غده ای است که از شکم این گونه حیوانی ارزشمند و در حال انقراض ترشح می شود.
ولی خوشبختانه در سالهای اخیر با توجه به مطرح شدن دغدغه حفاظت از محیط زیست، شکارچیان روش های جدیدی برای به دست آوردن مشک ابداع کردند. در واقع آنها تا زمانی که گوزن های نر غده مشکی را به صورت طبیعی دفن کنند، منتظر می مانند.
سپس به موقعیت دفع غده می روند و آن را برمی دارند. سپس مشک برای فرآوری به کارخانه های عطر منقل شده و پس از طی نمودن مراحل طولانی عطرهای حاوی این ماده در بازار توزیع می شود.
عطر مشک خواص بسیاری دارد که از جمله مهم ترین آنها می توان به درمان افسردگی و بیماری های عصبی اشاره کرد. اما یافتن مشک اصل در بازارهای محلی کار ساده ای نیست و باید در این زمینه از یک فرد متخصص کمک بگیرید.
نکات طلایی خرید سوغات در مکه
علاوه بر نکات ذکر شده برخی از قوانین هستند که در هنگام خرید سوغاتی در عربستان سعودی باید آنها را به یاد داشته باشید.
اولین و مهم ترین نکته توجه به ساعات شرعی و زمان های پخش اذان می باشد. چون فریضه نماز در میان اهالی سرزمین وحی از اهمیت بسیاری برخوردار است و هنگام اقامه نماز درب های همه مغازه ها به روی حجاج بسته می شود.
واحد پولی عربستان سعودی ریال نام دارد. بنابراین خرید بلیط هواپیما مدینه از تیک بان و رزرو هتل تنها کاری نیست که باید پیش از سفر به مکه انجام دهید. بلکه باید در اسرع وقت پولهای خود را به ارز رایج این کشور تبدیل کنید.
اگرچه خرید سوغات مکه یکی از آداب زیارت خانه خدا به شمار می رود ولی شما باید از اسراف و ولخرجی در طول این سفر معنوی خودداری و بیشتر اوقات خود را به عبادت اختصاص دهید.
