کرمان یکی از تاریخی ترین شهرهای ایران به حساب می آید که با لقب دروازه کویر شناخته می شود. این شهر که در قلب دشت های خشک و بیابانی جنوب شرق کشورمان قرار دارد، به داشتن تابستان های گرم و طاقت فرسا مشهور است. از همین رو ساکنان این منطقه کویری در گذشته های نه چندان دور منازل خود را به سبک منحصر به فردی می ساختند تا از گرمای کویر در امان بمانند. به گونه ای که آنها محل سکونت خود را در میان باغ ها و نخلستانها احداث می کردند تا از سایه و خنکای درختان بهره مند شوند.
باغ فتح آباد کرمان نمونه بی نظیری از سبک معماری هوشمندانه اهالی کویر می باشد که بازدید از آن هر توریستی را شگفت زده خواهد کرد. قصد داریم تا در مجله تیک بان شما را با این شاهکار هنری آشنا کنیم.
تاریخچه دومین باغ زیبای کرمان
در شهر زیبای کرمان چندین باغ ایرانی زیبا به چشم می خورند که از جمله مشهورترین آنها می توان باغ شاهزاده ماهان و باغ فتح آباد اشاره کرد.
در واقع باغ فتح آباد دومین خانه باغ کویری زیبای این شهر محسوب می شود که قدمت آن به دوران قاجار بازمی گردد. در واقع در دوره حکومت محمد شاه قاجار، فضلعلی خان بیگلر بیگی حاکم کرمان پس از فتح بلوچستان قطعه زمینی را از پادشاه هدیه گرفت.
وی در این زمین باغی احداث کرد که به افتخار پیروزی بزرگش آن را باغ فتح آباد نامید. ساخت این مکان حدود ۵ سال به طول انجامید و پس از مرگ فضلعلی خان به نوادگان او واگذار شد.
از آنجایی که خاک این منطقه برای کشت پسته بسیار حاصلخیز بود، عبدالحسین میرزا یکی از حاکمان کرمان پیشنهاد خرید این بنا را به نوه فضلعلی خان داد.
ولی او از این پیشنهاد سر باز زد! تا اینکه سالها بعد رستم خان امیری از معروف ترین تاجران شهر کرمان در دوران پهلوی آن را به تصرف خود در آورد. اما رستم خان امیری به دلیل اختلاف بین فرزندانش نتوانست از این باغ بهره ای ببرد. بنابراین وی در سال ۱۳۵۲ علیرغم میل باطنی باغ فتح آباد را وقف نمود.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نسبت به مرمت این مکان اقدام نمود و در سال ۱۳۸۰ آن را به عنوان میراث ملی به ثبت رساند.
معماری باغ فتح آباد کرمان
این بنا که سبک معماری آن برگرفته از باغ شاهزاده ماهان می باشد، دارای ۱۳ هکتار مساحت و زیر بنای ۱۵۰۰ متری می باشد. این عمارت از چهار بخش اصلی تشکیل شده که عبارتند از:
عمارت اصلی: این عمارت مانند نگینی در قلب کویر می درخشد. در واقع هنگامی که پا به فضای باغ فتح آباد می گذارید، ساختمان سفیدی در میان سروها و چنارهای سر به فلک کشیده توجه شما را به خود جلب خواهد کرد.
این ساختمان دارای دو طبقه، ایوان و طاق نماهایی است که از مصالح کویری نظیر خشت خام ساخته و گچکاری شده اند. اتاق های آیینه کاری و پنجره های سه دری و پنج دری که مزین به ارسی کاری هستند، جلوه و شکوه خاصی به عمارت فتح آباد کرمان می بخشند.
از سوی دیگر نور پردازی های این عمارت هنگام غروب موجب شده که زیبایی این جاذبه گردشگری در دید توریست های داخلی و خارجی دو چندان شود.
موزه حکام: کرمان از آن شهرهایی است که تاریخ پر فراز و نشیبی دارد. زیرا قدمت آن به دوران هخامنشیان بازمی گردد و در دوره های تاریخی مختلف مقر حکومت های مهم و تاریخ سازی مانند زندیه، افشاریه، سلجوقیه و قاجاریه به شمار می رفت. بنابراین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران عکسها و اسناد مربوط به فتوحات و حکمرانی این پادشاهان را جمع آوری و در معرض دید بازدید کنندگان قرار داده تا با تاریخ این مرز و بوم بیشتر آشنا شوند.
اتاق نقاشی: این اتاق همان جاییست که شکوه و هنر ایرانی را با تمام وجود در قلب خود جای داده است. چون تمام دیوارها مزین به نقش و نگارهای اصیل ایرانی همچون طرح شکارگاه، تذهیب، گل و مرغ و تشعیر هستند و این نقاشی ها با آب طلا ترسیم شده اند. به همین دلیل اتاق نقاشی به دلیل برخورداری از ارزش مادی و معنوی بالا تحت تدابیر شدید امنیتی قرار دارد و لمس دیوارهای آن اکیدا ممنوع می باشد.
باغ کشت گیاهان دارویی: از آنجایی که باغ فتح آباد کرمان در منطقه حاصلخیز اختیار آباد واقع شده، در بخشی از این باغ گیاهان دارویی مانند زیره، اسطو خودوس و حنا کشت و به سایر کشورهای جهان صادر می شود. البته شما این محصولات را می توانید به عنوان سوغات کرمان از بازار سنتی این شهر تهیه کنید.
حوض آب: بر اساس منابع تاریخی، همه باغ عمارتهای ایرانی دارای حوض در نقطه مرکزی بنا بودند. زیرا فواره های موجود در حوض های سنتی با پخش نمودن آب در هوا از میزان دما می کاهند و به فضا خنکی و طراوت می بخشند.
در باغ فتح آباد کرمان نیز حوضی با ابعاد شصت در پنجاه روبروی عمارت اصلی قرار دارد که آب آن از قناتی در این منطقه سرچشمه می گیرد. با این حال متاسفانه مدتی است که آب این قنات خشکیده و از آب شهری برای پر کردن قنات استفاده می شود.
عمارت چهار فصل: این بنا در قسمت جنوب شرقی عمارت اصلی قرار دارد و به دلیل برخورداری از سقف بلند و بادگیر در تمامی ایام سال آب و هوای خنک و مطبوعی دارد.
آجر کاری ها، گچکاری ها و ایوان های ستون دار سفید جلوه خیره کننده ای به این اقامتگاه ۴ فصله بخشیده اند.
امکانات باغ فتح آباد کرمان
این عمارت تنها یک بنای تاریخی نیست، بلکه به دلیل داشتن امکانات رفاهی تفرجگاه بی نظیری برای همه اعضای خانواده به شمار می رود. زیرا در فضای آن چای خانه و شربت خانه ی سنتی جذابی به چشم می خورد که با انواع عرقیجات و نوشیدنی های سنتی پذیرای شماست.
از سوی دیگر، باغ فتح آباد دارای بازارچه همیشگی صنایع دستی می باشد که شما امکان خرید سوغات و دستسازه های هنری این شهر را از آن خواهید داشت.
همچنین کپرها (آلاچیق های چوبی) در حیاط این مجموعه قرار گرفتند که به شما تجربه و حس حقیقی کویر نشین بودن را القا می کنند. پس این فرصت استثنایی را از دست ندهید.
بهترین فصل برای بازدید از باغ فتح آباد کرمان
اگرچه این باغ عمارت کویری به دلیل سبک معماری منحصر به فردی که دارد، در تمام ایام سال دارای آب و هوای خنک و مطبوع می باشد. با این حال فصل پاییز و بهار بهترین زمان برای بازدید از این جاذبه تاریخی و سفر به کرمان به حساب می آید.
البته اگر در ایام نوروز قصد مسافرت به این شهر را دارید، پیشنهاد می کنیم که نسبت به رزرو بلیط قطار تهران کرمان از سایت تیک بان اقدام کنید.
نحوه دسترسی به باغ فتح آباد کرمان
این جاذبه گردشگری در ۲۵ کیلومتری شهر کرمان و در منطقه اختیار آباد قرار دارد. این منطقه یکی از مهم ترین مناطق صنعتی این شهر به شمار می رود که اکثر شرکت ها و کارخانه های بزرگ کشت و صنعت در آن مستقر شده اند.
با توجه به واقع شدن عمارت فتح آباد در اطراف شهر کرمان شما تنها با خودروی شخصی و تاکسی امکان رفتن به این مکان را خواهید داشت. البته در صورت رزرو تور کرمان، تور لیدر با توجه به اهمیت تاریخی و توریستی عمارت فتح آباد بازدید از آن را حتما در راس برنامه هایتان قرار می دهد.
نکات طلایی بازدید از باغ فتح آباد کرمان
- دربهای این مکان در تمام ایام سال به جز ایام سوگواری سیدالشهدا به روی بازدید کنندگان باز می باشد.
- بلیط باغ فتح آباد کرمان برای گردشگران داخلی نیم بهاست.
- انداختن سفره، نصب چادر مسافرتی و برگزاری پیک نیک در این مکان اکیدا ممنوع می باشد.
- ریختن زباله، نوشتن یادگاری و تخریب فضای سبز موجب آسیب به این شاهکار معماری می شود.
- ساعت بازدید از این مجموعه از ساعت ۹ صبح الی ۷ بعداظهر است و گشت و گذار شما در باغ فتح آباد یک الی دو ساعت به طول می انجامد.
اطلاعات جاذبه گردشگری
نام: باغ عمارت فتح آباد
نشانی: ایران، استان کرمان، کرمان، ۲۵ کیلومتری کرمان، اختیار آباد
ساعات کاری:۹ الی ۱۹
جاذبه های گردشگری نزدیک: باغ موزه هرندی – قلعه بی بی –بازار وکیل –کاروانسرای گنجعلی خان –مجموعه نفریحی باغچه بی بی
