تهران پایتخت ایران است که عنوان مدرن ترین شهر خاورمیانه را به خود اختصاص داده است. ما این شهر را با آسمان خراش های بلند، مراکز علمی و درمانی، ترافیک های طولانی و مراکز خرید لوکس می شناسیم.
اما تهران مانند سایر شهرهای ایران از قدمتی طولانی برخوردار می باشد و برخی از اهالی آن هنوز هم به سنتهای قدیمی خود پایبند هستند. تهیه غذاهای محلی یکی از این سنت هاست. با این حال اکثر هموطنان ما با غذاهای سنتی تهران آشنا نیستند. از همین رو در مجله تیک بان شما را به سفره تهرانی ها ببریم.
فسنجان، اعیانی ترین غذای تهران
این غذا یکی از محبوب ترین خورشت های ایرانیست که در مجالس ایرانیها حضور ثابت و همیشگی دارد. قدمت این غذا به دوران قاجار بازمی گردد و در کتابهای تاریخ آشپزی نام آن به وفور تکرار شده است.
به گونه ای که در کتاب “سفره اطعمه” نوشته ی میرزا علی اکبر خان کاشانی، فسنجان به عنوان غذای مورد علاقه ناصرالدین شاه معرفی شده که در آن دوران (فسوجن) نامیده می شد.
در دستور سنتی این غذا، علاوه بر گردو از بادام و انار نیز استفاده می شد و آشپزان دربار به جای مرغ در آن کوفته قلقلی (گوشت) می ریختند. البته به نقل از کتاب کارنامه ی خورش نوشته ی نادر میرزا، نوه¬ی فتحعلی شاه قاجار با ورود آشپزی از خطه مازندران به مطبخ دربار تغییری در نحوه پخت و ترکیب فسنجان ایجاد شد.
به گونه ای که گوشت پرندگانی نظیر کبک و ماکیان و رب انار را به ترکیب این خورشت ایرانی افزوده شد و این غذا فسنجون ناردون نام گرفت.
در حال حاضر نیز فسنجان در نزد تهرانی ها به عنوان یک خورشت مجلسی شناخته می شود که به دلیل برخورداری از طبع گرم اغلب آن را در فصل پاییز و زمستان پخته و به همراه پلو زعفرانی سرو می کنند.
دم پختک باقالی، ساده ترین غذای تهرانی
این غذای ساده که از ترکیب باقلا زرد، برنج، روغن و ادویه تشکیل شده، در عین سادگی در لیست خوشمزه ترین غذاهای سنتی تهران قرار می گیرد. با این حال دم پختک محدود به دم پخت باقالی نیست و دم پخت گوجه و شوید را نیز در برمی گیرد.
این پلوی مخلوط رنگ زرد طلایی دارد و به همراه نیمرو و پیاز داغ سرو می شود. ترشی و ماست هم می توانند مکمل عالی برای دم پختک تهرانی باشند. تاریخچه این غذا به دوران ایران باستان بازمی گردد که بخش عمده ای از رژیم غذایی ایرانیان را حبوبات و گیاهان تشکیل می دادند.
در واقع در آن دوران شکار محدود به فصل های خاصی بود و در سایر مواقع سال مردم غذاهایی بر پایه برنج و حبوبات تهیه می کردند. از سوی دیگر با شروع جنگ جهانی دوم و قحطی بزرگ در ایران، اهالی پایتخت به پخت غذاهای ساده روی آوردند که این امر موجب محبوبیت دم پخت در میان اهالی پایتخت تا به کنون شد.
ته چین فیروزکوهی، یکی از خوشمزه ترین غذاهای سنتی تهران
این غذای لذیذ در اصل متعلق به شهرستان دماوند می باشد که از توابع استان تهران به حساب می آید . این ته چین از گوشت، لبو، برنج، آلو قیسی، سیب زمینی و ادویه تشکیل شده و طعم بی نظیر آن قابل وصف نیست.
اگرچه تاریخچه دقیقی از ته چین فیروزکوهی در دست نیست، اما اهالی دماوند آن را یک غذای زمستانی می دانند. در واقع چون این منطقه آب و هوای سرد و کوهستانی دارد، تنها میل نمودن غذاهای سنگین و مقوی انرژی مورد نیاز بدن ساکنان آن را تامین می کند.
همچنین با وجود ایجاد امکانات شهری گسترده در شهرستان دماوند طی سالهای اخیر، هنوز هم بخش قابل توجهی از جمعیت این شهر را دامداران و باغداران تشکیل می دهند که عمده وقت خود را در مناطق کوهستانی و سردسیر می گذرانند. بنابراین سفره مردم مهمان نواز دماوند همیشه مملو از غذاهای رنگارنگ و لذیذ می باشد.
شما نیز با خرید بلیط قطار دماوند از تیک بان، برترین عرضه کننده خدمات گردشگری در کشور می توانید علاوه بر بازدید از جاذبه های طبیعی و تاریخی بی نظیر آن با دماوندیها همسفره شوید.
آش شله قلمکار، یادگاری از دوران قاجار
لیست غذاهای سنتی تهران قطعا بدون نام بردن از آش شله قلمکار، یکی از خوشمزه ترین آش های ایرانی تکمیل نمی شود. پخت این آش داستان جالب و شنیدنی دارد که به دوران ناصر الدین شاه بازمی گردد.
بر اساس منابع تاریخی، ناصرالدین شاه قاجار در دوران شیوع وبا در تهران به این بیماری مبتلا می شود و آشپز دربار برای درمان بهبود قوای جسمی او گوشت، حبوبات و سبزیجات را با یکدیگر مخلوط نمود و غذای جدیدی به نام آش شله قلمکار تهیه کرد.
حال جسمی شاه پس از میل نمودن این غذا رو به بهبود رفت. به همین دلیل وی تصمیم گرفت این بار که با درباریان به ییلاق بهاری می رود، به شکرانه سلامتی اش رعیت را به شله قلمکار نذری مهمان کند.
طعم این آش به نظر مردم خیلی خوشمزه آمد و بدین شکل شله قلمکار به سفره آنها راه یافت.
این روزها شما می توانید با مراجعه به آشکده های تهران خوشمزه ترین آش شله قلمکار عمرتان را نوش جان کنید.
کله گنجشکی، ترسناک ولی خوشمزه
نیازی نیست که از شنیدن نام این غذا بترسید. چون قرار نیست برای تهیه آن گنجشکی شکار شود. بلکه خوراک کله گنجشکی با استفاده از گوشت چرخ کرده گوسفندی، سیب زمینی، رب، پیاز و ادویه تهیه و به همراه برنج سرو می شود.
این خوراک علاوه بر تهران در شهرهای مرکزی ایران همچون کاشان و اصفهان نیز تهیه می شود و کویر نشینان آن را قیمه ریزه می نامند. آنها بر خلاف پایتخت نشینان قیمه ریزه را در وعده شام و به همراه نان میل می کنند.
اینکه کله گنجشکی را چگونه میل می کنید ،به خودتان بستگی دارد. ولی فرصت امتحان کردن این غذای جذاب را به هیچ عنوان از دست ندهید.
هفت رنگ پلو، غذای شب چهارشنبه سوری
هفت رنگ پلو از اعیانی ترین غذاهای سنتی تهران می باشد که تا پایان دوران قاجار تنها بر سر سفره پادشاهان حضور داشت. همانطور که از نام این غذا پیداست، در ترکیب آن از هفت نوع ماده مرغوب استفاده می شود.
این مواد اولیه هویج، سینه مرغ، خلال بادام، خلال پسته، زرشک، کشمش و زعفران را در برمی گیرد و جهت طعم بخشیدن به آن از گلاب و ادویه استفاده می کنند.
هفت رنگ پلو در واقع نوعی غذای مجلسی به حساب می آید که به سفره شما رنگ و بوی تازه ای می بخشد. البته مادربزرگ های تهرانی این غذا را برای دور همی شب چهارشنبه سوری می پزند تا زندگی خانواده شان در سال آینده رنگارنگ و زیبا باشد.
غذاهای سنتی تهران محدود به این لیست نمی شوند و شما جهت کشف آنها باید به کوچه و بازار سر بزنید. در واقع این کلانشهر مدرن بهترین مقصد برای تجربه طعم های جدید است که عاشقان شکم گردی حتما باید به آن سفر کنند.
