ماه محرم در نزد شیعیان جایگاه ویژه ای دارد و هر ساله مسلمانان در گوشه و کنار جهان در این ماه به یاد رشادتهای امام حسین (ع) و یارانش پرچم عزا را برافراشته می کنند. البته با توجه به متفاوت بودن آداب و رسوم عزاداری در کشورهای اسلامی، شیعیان هر کشوری مراسم عزای سالار شهدا را به شیوه ی خاص خودشان برگزار می کنند. شیعیان ایران نیز از این قاعده مستثنا نیستند. محرم برای اکثر ما ایرانیان یادآور مجالس روضه، تعزیه خوانی، دسته های سینه زنی و عطر وطعم غذای نذری است. در واقع کمتر کسی پیدا می شود که در محرم لذت نذری خوردن را تجربه نکرده باشد. تنوع غذاهای نذری محرم در ایران به دلیل پهناور بودن کشورمان و فرهنگ غذایی غنی قومیت های ایرانی بسیار بالاست و انواع آش، خورشت، کباب و خوراک را در برمی گیرد.
ما نیز به بهانه فرا رسیدن ماه عزاداری سیدالشهدا تصمیم گرفتیم در بلاگ تیک بان خوشمزه های غذا نذری ایران را به شما معرفی کنیم. پس در این شکم گردی خوشمزه با ما همراه باشید.
خورشت خلال، لذیذترین غذای نذری ایران
خورشت خلال خوشمزه ترین غذای محلی کرمانشاه است که طبع گرم و خشکی دارد. اهالی کرمانشاه این غذا را در همه مراسم ها و مناسبت های مهم از جمله تاسوعا و عاشورا طبخ می کنند و آن را به عنوان یک غذای رسمی می شناسند. خورشت خلال که قدمت آن به یک قرن پیش باز می گردد از گوشت، زرشک سیاه، خلال بادام، رب گوجه فرنگی، روغن کرمانشاهی، پیاز بزرگ، زعفران دم کرده، گلاب، لیموعمانی و ادویه مخصوص (پودر هل، چوب دارچین) تشکیل شده است. بانوان کرمانشاهی این غذای نذری ایرانی را در روز عاشورا طبخ و در تکیه معاون الملک توزیع می کنند. زیرا دسته های عزاداری در روز دهم محرم در این مکان مراسم چمره نوازی (نواختن موسیقی حماسی با دهل وسرنا به همراه خواندن مرثیه) را برگزار می کنند.
این مراسم که از طلوع خورشید تا اذان ظهر روز عاشورا به طول می انجامد، با توزیع غذای نذری و پذیرایی از سینه زنان به پایان می رسد. بنابراین برای نوش جان کردن لذیذترین غذای نذری ایران و بازدید از مراسم های محلی کرمانشاه حتما در روز عاشورا باید به تکیه معاون الملک سر بزنید.
قیمه نثار، اعیانی ترین غذای نذری ایران
قیمه نثار مشهورترین غذای محلی قزوین است که به داشتن عطر و طعم ناب در نزد ایرانیان شهرت دارد. این غذا در واقع نوعی قیمه محسوب می شود که به آن شکر، گلاب، زیره، پودر هل، خلال پسته، خلال بادام و خلال پرتقال می افزایند. این غذای اعیانی پای ثابت سفره قزوینی ها در عزا و عروسی است و در سفره های نذری نیز حضور پر رنگی دارد. به گونه ای که در ایام محرم از هر خانه، مسجد، هیات و مجلس روضه ای عطر قیمه نثار به مشام شما می رسد. اما در صورتی که قصد بازدید از آیین ها و مناسک عاشورایی قزوین را دارید، حتما به خیابان کوروش، سپه، حسینیه آقا سید جمال و بقعه امامزاده حسین بروید. چون در این مکانها نه تنها طعم قیمه نثار نذری را می چشید، بلکه فرصتی برای بازدید از مراسم های عزاداری قزوین مانند علم کشی (بلند کردن علم توسط مردان جوان) و طبق گردانی را در اختیار خواهید داشت. پس حتما برای خوردن اعیانی ترین غذای نذری ایران و حضور در برنامه های عاشورایی منحصر به فرد قزوین در ایام محرم حتما به این شهر تاریخی سفر کنید.
آبگوشت متنجنه، باصفاترین غذای نذری ایران
آبگوشت خوردن در کنار اعضای خانواده یکی از محبوب ترین نوستالژی های ما ایرانی هاست. حالا فکر کنید که خوردن آبگوشت نذری در دیزهای سنگی چه حال و هوایی دارد؟حتما از خودتان می پرسید که اصلا آبگوشت نذری را کجا می توان پیدا کرد؟ شما برای نوش جان کردن آبگوشت نذری باید یکراست به سمت کرمان، دیار کریمان بشتابید. زیرا آبگوشت متنجون اصلی ترین غذای نذری کرمان به شمار می رود که در ایام محرم به راحتی در مساجد و حسینیه های گوشه و کنار شهر یافت می شود. راستی در روز عاشورا به هر مسجد و حسینیه ای سر بزنید، شاهد مراسم زیبای چهل منبرون خواهید بود. در این مراسم کهن و دیدنی عزاداران با پای برهنه و شمع سفید یا مشکی در دست راهی امامزاده های سطح شهر می شوند و در آنجا شمعی به یاد مظلوم ترین مرد تاریخ و ۷۲ یار وفادارش روشن می کنند.
همچنین بانوان کرمانی علاوه بر آبگوشت متنجون (متشکل از نخود، لوبیا چیتی، گوشت گوسفندی، دنبه، ترخون، شنبلیله، سیب زمینی، گوجه، برگ زردآلو، مغز گردو، لیمو عمانی و ادویه)، از روز اول تا هفتم محرم نوعی آش بلغور به نام عاشوری به نیت خیرات برای درگذشتگان می پزند که طعم مطلوب و دلچسبی دارد. پس برای مهمان شدن بر سفره کرمانیها در ده روز محرم و نوش جان کردن با صفاترین غذای نذری ایران در همین محرم با خرید بلیط هواپیما کرمان راهی این دیار شوید.
فسنجان، محبوب ترین غذای نذری در ایران
اگر چه فسنجان در سراسر ایران طبخ می شود، اما هیچ فسنجانی، فسنجان ملس و جا افتاده ی گیلانی با چاشنی رب انار نمی شود. از آنجایی که اهالی خطه گیلان از محبوبیت بالای خورشت فسنجان در میان ایرانیان باخبرند، در ایام محرم با این غذای نذری ایرانی اصیل از عزاداران پذیرایی می کنند. آنها این غذا را که قدمت آن به دوره ساسانیان باز می گردد، به جای مرغ با گوشت خوتکا (نوعی پرنده وحشی) و اردک می پزند. همچنین آنها برای ملس کردن فسنجان از برگ زردآلوی خشک شده، رب انار و آلوچه استفاده می کنند. بنابراین با این تفاسیر کمتر کسی است که با شنیدن نام فسنجان نذری گیلان دهانش آب نیفتد! البته اگر این غذای نذری هم مورد علاقه شما نباشد، مشکلی نیست.
چون بنابر رسم لال پله گیلانی ها، می توانید با کوبیدن در خانه محلی ها به وسیله کفگیر در ایام محرم از آنها شیرین پلو نذری طلب کنید. کرنا نوازی و کرب زنی (زدن با دو چوب استوانه ای نرم با دسته چرمی بر کتف و سینه) از دیگر مراسم هایی هستند که در سفر در ایام محرم نباید بازدید از آنها را از دست بدهید. با خرید بلیط هواپیما رشت می توانید خود را به سرعت به مرکز استان گیلان برسانید و از مراسمات آنها دیدن کنید.
ما تنها به معرفی چهار غذای نذری ایرانی اکتفا کردیم! اما نه تنها در این چهار شهر، بلکه در سراسر کشور غذاهای نذری محلی منحصر به فردی به مناسبت فرا رسیدن ایام محرم طبخ می شود که قطعا ارزش یکبار امتحان کردن را دارند. پس در کنار طاعات و عباداتتان در ایام محرم ایرانگردی را نیز فراموش نکنید…